Tuyên di chúc vô hiệu do hình thức di chúc không hợp lệ

29/08/2024

Ngày 15 tháng 9 năm 2023, tại trụ sở Toà án nhân dân huyện P, tỉnh H xét xử sơ thẩm công khai vụ án thụ lý số: 11/2022/TLST-DS ngày 11 tháng 10 năm 2022 về việc “Tranh chấp chia thừa kế tài sản”. Tại bản án này, toà án tuyên di chúc vô hiệu toàn bộ do hình thức di chúc không hợp lệ và chia thừa kế theo pháp luật.

Nội dung bản án

Cụ Nguyễn Như V và cụ Nguyễn Thị T4 sinh được 05 người con là: Ông Nguyễn Hữu T, ông Nguyễn Văn T2, bà Nguyễn Thị Th2, ông Nguyễn Thế H và bà Nguyễn Thị X. Cụ T4 mất ngày 27/6/2018, cụ V mất ngày 26/02/2016. Cụ T4, cụ V để lại khối di sản là diện tích đất ở và đất trồng cây là 1722,4 m2 và tài sản trên đất tại thửa số 94, tờ bản đồ số 43 ở thôn A, xã T, huyện P, tỉnh H

Cụ V, cụ T4 đã từng lập di chúc vào năm 2012, 2013 để phân chia khối tài sản của các cụ nhưng sau đó đã hủy bỏ các di chúc này.

Tháng 11 năm 2015, Cụ V và Cụ T4 lập di chúc mới, nội dung để lại toàn bộ di sản cho ông T2 với điều kiện ông T2 phải có nghĩa vụ trông nom, chăm sóc cụ V và cụ T2. Về hình thức di chúc năm 2015 do cụ V và cụ T2 lập được công chứng, chứng thực tại UBND xã, có cán bộ tư pháp xã làm chứng, tuy nhiên di chúc được lập có 2 trang nhưng trang thứ nhất không có chữ ký hay điểm chỉ của người lập di chúc, tại trang thứ 2 của di chúc có ký tên, điểm chỉ của người lập di chúc và có lời chứng của cán bộ tư pháp làm chứng.

Năm 2016, ông T2 phát hiện nội dung di chúc thể hiện sai ngày cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, ngày cấp giấy chứng nhận là ngày 30/06/2014, tại di chúc thể hiện ngày cấp giấy chứng nhận là 30/06/2004 nên đã cầm di chúc ra UBND xã để sửa đổi nội dung này và được cán bộ xã trực tiếp sửa đổi.

Cụ Nguyễn Như V mất ngày 26/02/2016, cụ Nguyễn Thị T4 mất ngày 27/6/2018. Sau khi các cụ mất, ông T2 công bố di chúc được lập năm 2015.

Năm 2022, nguyên đơn là ông Nguyễn Hữu T khởi kiện, yêu cầu Toà án huỷ di chúc năm 2015 và chia di sản thừa kế đối với toàn bộ di sản thừa kế của cụ V và cụ T4.

Nhận định của Toà án về di chúc vô hiệu

Di chúc năm 2015 do cụ V và cụ T4 lập có hai trang, có một trang ghi nội dung chứng thực nhưng không đánh số từng trang, có đóng dấu giáp lai. Về việc sửa chữa ngày 30/6/2004 ở trang thứ nhất của di chúc: Ngày 04/4/2016, sau thời điểm cụ V đã chết, thời điểm này cụ T4 vẫn còn sống, ông Nguyễn Văn T2 đã tự mang di chúc được cụ V giao đến UBND xã đề nghị sửa năm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cụ V, cụ T4 do trong di chúc cụ V, cụ T4 lập đã ghi sai năm cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho cụ V, cụ T4 là 30/6/2004

Căn cứ theo các quy định tại Điều 650, khoản 2 Điều 653, khoản 1 Điều 658, các Điều 622, 663, 664 của Bộ luật dân sự năm 2005; Điều 628, khoản 3 Điều 631, khoản 1 Điều 636 của Bộ luật dân sự năm 2015 thì việc lập di chúc, chứng thực di chúc đã vi phạm về hình thức di chúc, vi phạm về chứng thực di chúc vì di chúc có nhiều trang nhưng người lập di chúc đã không ký, điểm chỉ vào trang thứ nhất của di chúc, đây là trang có nội dung quan trọng nhất của di chúc vì tại trang này di chúc chỉ định người được hưởng di sản và di sản được hưởng