Người Mắc Bệnh Ung Thư Giai Đoạn Cuối Có Tránh Được Hình Phạt Tử Hình? (BLHS 2025) – Quyền Lợi Và Tình Trạng Pháp Lý
Người mắc ung thư giai đoạn cuối có tránh được án tử hình không?
Trong hệ thống pháp luật hiện đại, việc áp dụng hình phạt tử hình luôn là vấn đề nhạy cảm và gây tranh cãi, đặc biệt khi người bị kết án là người đang mắc bệnh hiểm nghèo, chẳng hạn như ung thư giai đoạn cuối. Vậy theo quy định của Bộ luật Hình sự 2025, người mắc ung thư giai đoạn cuối có thể tránh được án tử hình hay không?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích chi tiết các khía cạnh pháp lý, nhân đạo, và thực tiễn xoay quanh vấn đề này. Theo luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc công ty Luật sư 11, đây là một chủ đề vừa mang tính học thuật sâu sắc, vừa mang đậm yếu tố nhân văn, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền sống của con người trong hệ thống pháp lý Việt Nam.
1. Căn cứ pháp lý về hình phạt tử hình trong BLHS 2025
Hình phạt tử hình là hình phạt nghiêm khắc nhất trong hệ thống pháp luật Việt Nam, chỉ áp dụng đối với những tội phạm đặc biệt nghiêm trọng như giết người, buôn bán ma túy số lượng lớn, khủng bố,… Tuy nhiên, sự thay đổi trong nhận thức pháp lý và đạo đức xã hội đã khiến hình phạt này dần được thu hẹp.
Theo quy định tại Điều 40 Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2025, có những trường hợp không được thi hành án tử hình, bao gồm:
-
Phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi.
-
Người đủ 75 tuổi trở lên.
-
Người mắc bệnh hiểm nghèo giai đoạn cuối, trong đó bao gồm cả ung thư giai đoạn cuối.
Quy định này thể hiện rõ xu hướng nhân đạo hóa pháp luật hình sự, đồng thời đảm bảo các quyền cơ bản của con người, đặc biệt là quyền được sống.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
2. Người mắc ung thư giai đoạn cuối và khả năng được miễn tử hình
Nhận diện rõ quy định pháp luật
Theo luật hiện hành, nếu một người bị kết án tử hình và được chứng nhận là đang mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối, thì người đó sẽ không bị thi hành án tử hình, mà được chuyển sang hình phạt tù chung thân.
Đây là nội dung quan trọng được ghi nhận tại Luật số 86/2025/QH15, chính thức có hiệu lực từ ngày 01/7/2025. Theo luật sư uy tín Thành phố Hồ Chí Minh – ông Nguyễn Thành Huân, quy định này góp phần bảo vệ quyền con người một cách rõ ràng và hợp lý.
Điều kiện để áp dụng
Để được miễn thi hành án tử hình, người mắc ung thư giai đoạn cuối phải thỏa mãn một số điều kiện sau:
-
Có chẩn đoán y tế chính thức từ cơ sở y tế có thẩm quyền.
-
Bệnh lý ở giai đoạn cuối và có tiên lượng sống ngắn (thường dưới 6 tháng).
-
Ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhận thức hoặc khả năng kiểm soát hành vi.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
3. Các trường hợp miễn trừ hình phạt trong thực tiễn
Trường hợp đã bị tuyên án tử hình
Người bị tuyên án tử hình nhưng sau đó được xác nhận mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối sẽ không bị thi hành án tử hình. Trong trường hợp này, Chủ tịch nước có thể xem xét đặc xá, chuyển án tử hình sang án tù chung thân theo đề nghị của Chánh án hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Trường hợp đang trong giai đoạn điều tra, xét xử
Nếu tại thời điểm điều tra hoặc xét xử, bị can đã được xác định mắc bệnh hiểm nghèo, tòa án có thể không tuyên án tử hình, thay vào đó là hình phạt tù có thời hạn hoặc tù chung thân tùy theo mức độ nghiêm trọng của hành vi.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
4. Quyền lợi pháp lý và nhân đạo của người bệnh
Chăm sóc sức khỏe toàn diện
Người mắc bệnh ung thư giai đoạn cuối vẫn có quyền được tiếp cận điều trị y tế chuyên sâu, bao gồm:
-
Hóa trị, xạ trị, chăm sóc giảm nhẹ.
-
Hỗ trợ giảm đau, nâng cao chất lượng sống.
-
Chăm sóc tinh thần và pháp lý từ gia đình, bác sĩ, luật sư.
Bảo vệ quyền con người trong hệ thống pháp lý
Việc không thi hành án tử hình đối với người bệnh là quyền pháp lý, không phải là ân xá mang tính ngoại lệ. Theo luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc công ty Luật sư 11, quyền được sống cần được đặt ở vị trí trung tâm trong mọi chính sách hình sự.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
5. Những lưu ý khi áp dụng quy định trong thực tiễn
Thủ tục xác nhận tình trạng bệnh
Việc xác nhận tình trạng bệnh cần được thực hiện theo quy trình nghiêm ngặt. Hồ sơ bệnh án cần có:
-
Chẩn đoán rõ ràng từ bệnh viện tuyến cuối.
-
Kết luận tiên lượng sống từ bác sĩ chuyên khoa.
-
Văn bản đề nghị tạm hoãn hoặc miễn thi hành án gửi cơ quan tố tụng.
Vai trò của luật sư
Luật sư đóng vai trò trung gian quan trọng, hỗ trợ:
-
Soạn thảo hồ sơ xin miễn thi hành án.
-
Liên hệ với các cơ quan chức năng.
-
Bảo vệ quyền lợi pháp lý của thân chủ trước tòa.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
Câu hỏi thường gặp về án tử hình và bệnh nhân ung thư
Người đang bị xét xử mà mắc ung thư giai đoạn cuối có bị tuyên án tử hình không?
Tùy theo tội danh và mức độ phạm tội. Nếu đủ điều kiện y tế xác nhận bệnh giai đoạn cuối, tòa án có thể cân nhắc không tuyên án tử hình.
Tình trạng sức khỏe có thể được xem là tình tiết giảm nhẹ không?
Có. Nếu không đủ để miễn án tử hình, thì có thể dùng làm tình tiết giảm nhẹ hình phạt theo Điều 51 BLHS.
Có cần luật sư để làm thủ tục xin miễn tử hình không?
Rất cần thiết. Việc lập hồ sơ y tế, trình bày trước tòa, liên hệ các cơ quan chức năng đòi hỏi kiến thức pháp lý chuyên sâu. Hãy tìm đến các đơn vị uy tín như Luật sư 11 để được hỗ trợ chuyên nghiệp.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
Kết luận
Với quy định mới trong Bộ luật Hình sự 2025, người mắc ung thư giai đoạn cuối có thể tránh được hình phạt tử hình nếu thỏa mãn điều kiện cụ thể và được xác nhận từ cơ quan y tế có thẩm quyền. Đây là bước tiến lớn trong việc bảo vệ quyền con người, thể hiện tính nhân đạo trong pháp luật Việt Nam.
Theo luật sư Nguyễn Thành Huân – Giám đốc công ty Luật sư 11, việc đảm bảo quyền được sống cho người bệnh là trách nhiệm pháp lý và đạo đức của cả hệ thống tư pháp.
Liên hệ với Luật sư 11 qua hotline để được tư vấn – 0979800000 – Zalo
